Biên dịch viên là gì? Kỹ năng để thành biên dịch giỏi.

Biên dịch biên đang là nghề được rất nhiều người quan tâm ở thời điểm hiện tại. Chúng ta biết nghề biên dịch viên cũng là nghề rất hái ra tiền. Vậy biên dịch viên là gì và những kỹ năng cần thiết để trở thành một biên dịch giỏi sẽ giới thiệu khá chi tiết trong bài viết dưới đây.

Biên dịch viên là gì?

Biên dịch viên là người thực hiện các công việc liên quan đến chuyển thể từ văn bản viết từ ngôn ngữ này sang ngôn ngữ khác mà không làm thay đổi ý nghĩa của của bản gốc. Biên dịch viên thường yêu cầu bằng cử nhân, hoặc chứng chỉ ngôn ngữ nào đó ngoài trừ ngôn ngữ mẹ đẻ. Những tên thường gọi khác của biên dịch viên là dịch thuật viên, người biên dịch.

Những công việc chính của các biên dịch viên kể đến như là:

Chuyển đổi các khái niệm trong ngôn ngữ nguồn thành văn bản tương đương ở ngôn ngữ đích. Quản lý lịch làm việc để theo kịp deadline. Thể hiện các ý tưởng một cách chính xác, nhanh chóng và rõ ràng.

Cần có khả năng viết câu trôi chảy, chọn lọc ý tưởng & sự kiện chính. Sử dụng thành thạo máy tính và các công cụ hỗ trợ phiên dịch, bao gồm từ điển, bộ nhớ dịch, CAT tool…vv

Dịch thuật các loại tài liệu căn bản như: CCCD, bằng cấp, bảng điểm, CO, CQ, chứng chỉ…vv cho đến các loại tài liệu chuyên ngành như: Luật, y tế, kỹ thuật, tiền kỹ thuật số…vv. Các dự án dịch thuật như: Game, truyện dài tập, website thương mại điện tử cũng đòi hỏi rất rất nhiều biên dịch viên tham gia.

Dựa trên tình hình đó có thể thấy nghề biên dịch viên vẫn chưa hết “HOT” vẫn đang là nghề đích đến của rất nhiều bạn đang học ngành ngôn ngữ học.

Làm sao để trở thành viên dịch viên?

Bạn đã là biên dịch viên với trình độ kỹ năng cao, vốn kiến thức rộng lớn. Việc còn lại là đang băn khoăn nên lựa chọn cho bến đỗ nghề dịch của mình ở đâu. Translation24h chia sẽ những địa điểm làm việc phù hợp cho các bạn.

Biên dịch viên nên làm việc tại công ty dịch thuật.

Tại công ty dịch thuật, các bạn biên dịch viên mới vào nghề sẽ được đào tạo bài bản nâng cao được rất nhiều trình độ ngoại ngữ của bản thân. Ngoài ra, khách hàng của các công ty dịch thuật cũng rất đa dạng từ yêu cầu về dịch chuyên ngành, chuyên môn dịch, cho đến hình thức bản dịch đòi hỏi các bạn phải trao dồi kiến thức biên dịch liên tục, mở rộng vốn từ vựng và khả năng ngôn ngữ và khả năng trình bày đẹp. Việc làm biên dịch viên công ty dịch thuật cũng đòi hỏi cường độ, áp lực công việc cao các bạn được đào tạo, trang bị thêm phần mềm hỗ trợ dịch thuật khác cải thiện tốc độ làm việc rất tốt.

Thu nhập tại công ty dịch thuật cũng rất ổn định. Ngoài việc các bạn nhận được mức lương cứng khá tốt còn có thưởng, chế độ bảo hiểm xã hội, % hoa hồng theo khối lượng công việc bạn hoàn thành từng tháng. Làm việc trong môi trường công ty bạn có cơ hội leo lên các vị trí trưởng phòng, quản lý để cải thiện thu nhập của các bạn.

Làm việc tại cơ quan nhà nước cũng là lựa chọn không hề tồi.

Để được làm việc tại các cơ quan nhà nước thì các bạn phải cạnh tranh với rất nhiều ứng viên. Tâm lý ở Việt Nam vẫn muốn các con em mình làm việc tại các cơ quan nhà nước, vì vậy có rất nhiều bộ hồ sơ ứng tuyển nộp vào làm cho cơ hội các bạn nhỏ đi. Hiện nay, các vị trí cho biên dịch viên ở các cơ quan nhà nước rất ít và đòi hỏi kiêm thêm nhiều khả năng phiên dịch (nghe + nói).

Mức lương của biên dịch viên nhà nước thì khá ít, tuy nhiên mức thưởng đối với các biên dịch viên giỏi đi theo các đoàn đi nước ngoài thì thu nhập rất cao.

Xem thêm: https://vanban.chinhphu.vn/default.aspx?pageid=27160&docid=179100

Công ty tư nhân là điểm đến hợp lý cho các biên dịch viên.

Lựa chọn công ty tư nhân hay tổ chức nào đó là điểm đến rất hợp lý cho các bạn ưa sự an toàn. Hầu hết công ty tư nhân chỉ biên dịch các tài liệu chuyên ngành riêng của họ ví dụ như: Luật, dược, xuất nhập khẩu… sự đòi hỏi đa dạng sẽ ít hơn rất nhiêu. Làm việc trong các công ty tư nhân sức ép về thời gian làm việc, cũng như tốc độ hoàn thành bản dịch sẽ không nặng nề lắm. Nhưng bù lại họ đòi hỏi độ chính xác từ ngữ rất cao. Rất phù hợp với các bạn có tính làm việc thong thả, nhưng cẩn thận và tỉ mỉ.

Mức thu nhập của biên dịch viên tại các công ty tư nhân cũng ổn định, hầu như là thỏa thuận lương cứng và hưởng chế độ BHXH. Để gia tăng mức thu nhập thì các bạn nên kiếm thêm công việc biên dịch viên làm ngoài giờ nếu muốn.

Xem thêm: Tuyển dụng

Làm biên dịch viên tự do, cộng tác viên, freelancer

Hiện nay, biên dịch viên tự do, cộng tác viên đang là sự lựa chọn của rất nhiều người trong nghề dịch thuật. Ngoài việc được tự do thoải mải, có hoặc không nhận các job tùy ý thích còn được tự do trong việc lựa chọn nơi làm việc thoải mải. Giờ giấc không giới hạn, không phải đi ra đường, không cần báo cáo sếp, ngồi nhà điều hòa mát lạnh đó là những gì tinh túy nhất mà biên dịch viên tự do đang sở hữu.

Biên dịch viên tự do cũng cần sự đa năng trong lĩnh vực dịch thuật bởi sự đòi hỏi đa dạng của khách hàng. Thu nhập của biên dịch viên có trình độ cao mà làm việc tự do cũng thực sự rất khủng khiếp. Mỗi tháng đút túi 50 triệu cũng là chuyện dễ như ăn kẹo.

Điều cần làm đối với biên dịch viên tự do đó là gì? Luôn luôn nâng cao trình độ cá nhân, tìm kiếm khách hàng và đối tác nhận cộng tác viên để có những job ngon lành.

Làm sao để trở thành một biên dịch viên xuất sắc?

Có khả năng đọc nhiều ngôn ngữ khác nhau. Để dịch chính xác, người biên dịch cần phải đọc văn bản gốc với nhiều ngôn ngữ khác nhau. Anh ta cần phải hiểu rõ cả nguyên bản và ý nghĩa cần truyền đạt để có thể dịch chính xác.

Có khả năng viết tốt. Một biên dịch giỏi cần biết nhiều văn phong khác nhau khi biên tập chúng từ văn bản này sang văn bản khác. Việc sử dụng dấu chấm câu đúng lúc để văn bản mạch lạc hơn cũng rất quan trọng. Dịch thuật không chỉ là chuyển ngữ. Bạn còn phải chọn lựa một cách cẩn thận ngôn từ và ngữ điệu, để tài liệu ban đầu đến với người đọc một cách chất lượng và mượt mà nhất.

Có khả năng sử dụng từ điển song ngữ tốt. Việc sử dụng từ điển song ngữ yêu cầu một kỹ thuật cao. Nói cách khác, để trở thành một người biên dịch giỏi, bạn phải làm chủ được kỹ năng này. Đôi khi, hai từ giống nhau sẽ có nghĩa khác nhau trong những tình huống cụ thể. Vì thế, một biên dịch viên cần phải hiểu một cách chính xác nghĩa của từ trong ngữ cảnh đặc thù. Những kiến thức về văn hóa, lịch sử và đời sống cũng sẽ giúp bạn dễ dàng hơn trong công việc của mình.

Có khả năng đưa ra những câu hỏi có giá trị. Trong ngành dịch thuật, độ chính xác rất quan trọng. Vì thế, nếu có bất kì điều gì người biên dịch không thể hiểu, họ phải biết làm thế nào để sáng tỏ điểm nghi vấn đó bằng cách đặt những câu hỏi đúng đắn

Cần làm gì để thành công trong nghề biên dịch.

Trình độ không cần thiết lắm. Tuy nhiên, có trình độ đại học hoặc được chứng nhận về chuyên môn trong dịch thuật sẽ giúp bạn rất nhiều trong việc tìm kiếm một công việc hay làm việc như một freelancer.

Tin tưởng vào chuyên môn ngoại ngữ của bạn ở một lĩnh vực cụ thể như tài chính ngân hàng, thể thao hay maketing. Việc đào sâu vào một lĩnh vực nào đó giúp bạn chuyên nghiệp hơn. Điều đó cũng làm chất lượng dịch tăng lên và tạo nên sự tin tưởng nơi khách hàng.
Thông thuộc nội dung của chủ đề mà bạn sẽ dịch trước khi chấp nhận hợp tác hoặc đồng ý cho sự phân công.

Một lời khuyên hữu ích nữa, là hãy luyện tập ngôn ngữ thứ hai (hoặc ba) của bạn hàng ngày. Tham gia vào một chương trình trao đổi hoặc làm việc ở nước ngoài cũng rất tốt cho kĩ năng dịch của bạn.

Thu nhập biên dịch viên hiện nay

Thu nhập cũng như mức lương của biên dịch viên phụ thuộc bạn đang làm việc ở môi trường nào? Và có định hướng gì về nghề nghiệp dịch thuật hay không?

Còn khi là nhân viên chính thức cho công ty hay tổ chức nào đó thì lương sẽ được cố định trung bình từ 8 – 10 triệu/tháng, tùy theo việc mà hai bên đàm phán lúc ban đầu. Ngoài mức lương cố định sẽ có phần trăm hoa hồng hoặc năng lực làm việc từng tháng mà có chế độ thưởng tương ứng. Tuy nhiên, nếu bạn là freelancer dịch thuật mức thu nhập sẽ không cố định.
Thu nhập của biên dịch viên chuyên nghiệp thuộc top cao so với mặt bằng lương chung. Mức lương của biên dịch viên còn phụ thuộc vào khối lượng công việc hoàn thành và chất lượng bản dịch cũng như đúng hẹn với khách hàng hoặc chủ doanh nghiệp; Nếu chịu khó, chu đáo, có trách nhiệm đồng thời đáp ứng được những yếu tố trên thì mỗi tháng bạn có thể kiếm từ 15-20 triệu và có thể hơn thế.

Tuy thu nhập cao là thế nhưng áp lực công việc dường như luôn theo sát trong mọi hoàn cảnh. Những sai sót sẽ để lại hậu quả rất lớn, nhất là đối với phương tiện thông tin đại chúng, do vậy, việc sử dụng ngôn từ phải cực kỳ cẩn trọng. Nên giữ vững uy tín cũng như chất lượng của thương hiệu cá nhân.

Biên dịch viên ngôn ngữ nào là tốt nhất.

Không có ngôn ngữ nào là tốt nhất cho nghề biên dịch viên mà là trình độ ngôn ngữ tốt nhất. Việc nâng cao trình độ, kỹ năng chuyên môn sẽ giúp ích phát triển thương hiệu cá nhân. Nhưng để đưa ra sự lựa chọn ngôn ngữ để thành nghề biên dịch viên trong tương lai thì Translation có những chia sẻ như sau:

Biên dịch viên tiếng Trung đang là tương lại sáng.

Trung Quốc đang có quốc gia đông dân nhất trên thế giới và đương nhiên người sử dụng tiếng Trung cũng nhiều nhất thế giới. Việt Nam là một quốc gia láng giếng với Trung Hoa việc giao lưu, hợp tác kinh tế, giao thương giữa Việt – Trung đã và đang phát triển. Chính vì thế nhu cầu biên dịch tiếng Trung đang hết sức cần thiết.

Mặc dù hiện nay, biên dịch viên tiếng Trung cũng đã rất nhiều nhưng những người có trình độ chuyên môn, có chứng chỉ ngôn ngữ thì đang hạn chế. Đó chính là cơ hội cho các bạn đang hướng đến nghề làm biên dịch viên tiếng Trung phát triển bản thân.
Trong những năm gần đây, các doanh nghiệp Trung Quốc đang ồ ạt nhảy về Việt Nam, các doanh nghiệp nước ngoài dùng Việt Nam để tạm nhập tái xuất làm cho thị trường dịch thuật tiếng Trung cũng sôi động theo đó.

Như vậy, bạn còn ngần ngại gì khi không học tiếng Trung và kiếm cho mình một chứng chỉ ngôn ngữ cao nhất đề hành nghề.

Biên dịch viên tiếng Anh đang có lượng cung vượt hơn cầu.

Nhu cầu biên dịch tiếng Anh cũng đang rất lớn, tuy nhiên những người có trình độ, khả năng dịch tiếng Anh hiện nay khá là phổ biến. Điều này đang làm giảm sức hút đang kể đối với công việc biên dịch

tiếng Anh.

Để đánh giá nên lựa chọn ngành ngôn ngữ nào kha mời các bạn tham khảo thêm tại đây

Sự khác nhau giữa biên dịch và phiên dịch viên

• Phiên dịch tập trung vào việc dịch lời nói, trong khi biên dịch chủ yếu xử lý văn bản.
• Biên dịch làm việc cần công cụ hỗ trợ, phiên dịch chỉ được dựa vào kinh nghiệm, khả năng ứng biến.
• Biên dịch yêu cầu độ chính xác rất cao, phiên dịch chỉ yêu cầu không làm sai lệch ý nghĩa bản gốc.
• Phiên dịch xử lý dịch vụ tại chỗ, trong khi biên dịch sẽ mất vài ngày hoặc lâu hơn để hoàn thành.

Những kỹ năng mà biên dịch viên cần có.

Bạn biết đấy, cứ thông thạo ngoại ngữ không có nghĩa là có thể trở thành một người biên phiên dịch giỏi. Muốn thành một người biên dịch giỏi, chuyên nghiệp cần hội tụ nhiều yếu tố, kỹ năng khác nhau. Liệt kê những kỹ năng cần có của một biên dịch viên chuyên nghiệp và giỏi.

Kỹ năng ngoại ngữ càng cao càng tốt

Một trong những kỹ năng cần có của người biên dịch đầu tiên và bắt buộc đó chính là kỹ năng ngoại ngữ. Người biên dịch cần thành thạo và nắm vững ít nhất một ngôn ngữ nào đó không chỉ là kỹ năng nghe nói đọc viết mà còn là khả năng diễn đạt chính xác và đầy đủ ý nghĩa của đoạn văn bản gốc đó.

Kỹ năng biên dịch chuyên môn (chuyên ngành).

Chuyên môn hóa đang trở thành xu hướng, công việc dịch thuật chuyên ngành cũng ngày càng được khách hàng quan tâm hơn. Kỹ năng chuyên môn ở đây được hiểu đơn giản là người biên dịch cần trau dồi chuyên môn sâu về một lĩnh vực, ngành nào đó như y tế, giáo dục, kinh tế, tài chính, kỹ thuật, điện tử…vv. Điều này giúp cho bản dịch được chính xác các từ chuyên môn, nâng cao chất lượng bản dịch.

Trước khi biên dịch hãy hiểu sâu về ngôn ngữ mẹ.

Am hiểu tiếng mẹ đẻ trong biên dịch, nghe có vẻ lạ nhưng kỹ năng này giúp người biên dịch trở nên giỏi hơn, dịch thuật ngày càng tốt hơn. Người biên dịch phải am hiểu, sử dụng nhuần nhuyễn tiếng mẹ để, từ đó diễn đạt trơn tru, ngắn gọn, xúc tích mà vẫn đủ nghĩa, tránh tình trạng dịch câu chữ bị lủng củng, ngô nghê. Những kinh nghiệm, vốn sống của người biên dịch cũng là lợi thế cho người biên dịch khi dịch thuật. Khám phá thêm các tiêu chí để đánh giá một công ty dịch thuật chuyên ngành uy tín và chất lượng tại đây.

Khả năng viết tốt và có vốn từ phong phú.

Khi dịch thuật tài liệu chuyên ngành người biên dịch cần có khả năng viết tốt và có vốn từ vựng phong phú. Không phải tự nhiên mà người ta ví muốn trở thành biên dịch giỏi thì trước hết bạn hãy trở thành một nhà văn giỏi. Kỹ năng viết tốt, biểu đạt đủ ý, giúp người đọc dễ hiểu là những điều mà người dịch cần phải trau dồi và hướng tới. Càng có vốn từ phong phú sẽ càng giúp cho người biên dịch viết tốt hơn, phong cách viết cũng đa dạng hơn.

Kỹ năng tra cứu từ điển.

Tra cứu là một kỹ năng cần thiết phải có ở người dịch thuật bởi đôi khi chúng ta sẽ gặp phải những từ ngữ mà chúng ta không biết. Năng lực tra cứu từ rất quan trọng, biên dịch viên có thể tham khảo một số những công cụ dịch thuật được gợi ý như SDLX, Transit, Trados, DejaVu để tra cứu và dịch thuật nhanh hơn. Tra cứu chuẩn xác cũng là điều quan trọng để giúp cho văn bản dịch thuật chính xác hơn.

Thấu hiểu các nền văn hóa khác nhau

Ngôn ngữ không đơn giản chỉ là ngôn ngữ mà trong đó còn hàm chữa những ý nghĩa về văn hóa. Để tìm hiểu về các nền văn hóa khác nhau của quốc gia sử dụng ngôn ngữ bạn dịch, bạn có thể xem các phim điện ảnh, chương trình truyền hình, nghe đài phát thanh hay đọc những tài liệu về quốc gia đó. Việc am hiểu văn hóa của quốc giá sẽ giúp cho bạn dễ hiểu nghĩa của các hoàn cảnh trong văn bản dịch, từ đó việc dịch thuật cũng nhanh chóng, chính xác, từ ngữ biểu đạt cũng tốt hơn.

Quản lý cảm xúc tốt

Một trong những kỹ năng mà khi dịch thuật tài liệu chuyên ngành người biên dịch viên cần có đó chính là quản lý cảm xúc tốt. Đối với một số chuyên ngành thì việc quản lý cảm xúc đôi khi không quá quan trọng nhưng đối với một số trường hợp cần dịch những văn bản về pháp lý, xử lý tội phạm, y tế, những tình huống nguy cấp kỹ năng này cực kỳ quan trọng. Lúc này việc giữ vững lý trí, trấn an mọi người thông qua ngôn ngữ trở nên rất cần thiết.

Tính chuyên nghiệp trong công việc

Chuyên nghiệp là kỹ năng cần có ở hầu hết mọi công việc chứ không riêng đối với ngành dịch thuật. Chuyên nghiệp giúp người biên dịch làm việc có quy tắc hơn, công việc cũng hiệu quả và đảm bảo thời gian hơn. Sự chuyên nghiệp đòi hỏi ở mỗi công ty, môi trường dịch thuật khác nhau nhưng nhìn chung thì vẫn yêu cầu người dịch thuật cần có tác phong lịch sự, trung thực, nhiệt tình và đúng deadline…